Elektronica in de modelbouw


is elektronca te gebruiken in de modelbouw? Jazeker!

Als eerste is het radiografisch besturen van een model niet meer weg te denken in de modelbouw. Zie hiervoor ook onze aparte rubriek: 'Radiografisch bestuurd'. Deze besturing op afstand geeft al een flinke dosis elektronica, maar daarnaast zijn ook statische modellen uit te rusten met elektrische onderdelen zoals verlichting en bewegende delen.
Dus kort samengevat is als er elektriciteit in een model gebruikt wordt, hetzij van een batterij of via een adapter in het stopcontact, dan kun je eigenlijk al spreken van gebruik van elektronica.

De basis om iets met elektriciteit te doen in de modelbouw is een of meerdere lampjes verwerken in het model.
Met het verwerken van motoren kunnen dan bewegende onderdelen gemaakt worden of dat met een motor een model kan rijden, varen of vliegen.

Door het toevoegen van elektronica krijgt het model bij wijze van spreken een andere dimensie. Het model kan door middel van een afstands bediening 'uit zich zelf' bewegen. Dit bewegen kan zijn rijden, varen, het bedienen van een kraan, aan-en-uit zetten van verlichting, het uitschuiven van een ladder, laten horen van een sirene

Bijna alle genoemde voorbeelden zitten in dit model van een ladderwagen van de brandweer.

 


Het knipperen van de zwaailichten en gevaren lichten worden geprogrammeerd in een ander onderdeel van ons thema elektronica. Programmeerbare borden van b.v. Arduino en misschien ook Raspberri PI kunnen gebruikt worden in de modellen om verlichting of servo's (een motor die op een bepaald onderdeel de aansturing geeft) op een bepaalde manier samen te laten werken in het -meestal- zelf geschreven programma. Er zijn ook kant-en-klare modules om in een model in te bouwen waarmee deze opties aan en uitgezet kunnen worden. Een voorbeeld hiervan is het Beier systeem met stuur en geluids module.

 

 

Je kunt het zo gek niet bedenken of je zou het kunnen maken. Om bij dezelfde brandweer wagen te blijven, kan de ladder tot 3 meter ver uitschuiven, en bij het achteruitrijden krijg je witte verlichting aangeschakeld en draait de chauffeur met zijn hoofd heen en weer om in de spiegels te kijken.. :-)
tevens zitten in het model led lampjes die op volgorde achter elkaar aan-en-uit gezet worden, waardoor het lijkt of er een zwaailicht in verwerkt is.

 


Er zit een lier met een klein staalkabeltje in de bumper verwerkt en de stempels voor stabiliteit kunnen ingezet worden als de ladder uitgeschoven wordt.
Wel te verstaan: alles werkt op afstand via de afstandsbediening. Oh ja, en het model rijdt natuurlijk ook gewoon.

 

3D printen is steeds meer in het nieuws, maar dit is vaak alleen maar als er een nieuwe of bijzondere toepassing gevonden is om een huis te printen met cement, of er is een door het ziekenhuis een nieuwe toepassing gevonden om organen te gaan printen met biologisch materiaal. Dicht bij huis kunnen fabrieken snel een onderdeel fabriceren om dit in een werkstuk te passen. Dit is dan vaak een plastic onderdeel om te zien of het past, voordat het van metaal gemaakt gaat worden.

Maar het kan ook verder weg. Er zijn bijvoorbeeld ook wel eens onderdelen nodig in het Internationaal Spacestation. Dan wordt het te printen voorwerp op aarde getekend en het computer bestand wordt dan naar het space station toe gestraald, waar het in het Space Station geprint wordt om daar te kunen gebruiken. 

 

Voor de huis tuin en keuken gebruiker zal het printen vaak een klein handig voorwerp worden. een standaard, een haakje, of soms ook een zelfportret wanneer je zelf gescand bent. 

Hieronder een aantal voorbeelden:

 

een geprinte illusie:                                                                                         een onderdeel namaken van origineel:   

                              

 

Bij ons in de modelbouw is het een zeer welkome aanvulling op de onderdelen die gemaakt kunnen worden voor een diorama. Deze voorwerpen kunnen uit de fantasie komen van de bouwer, wat niet zomaar te koop is. Het kan ook een onderdeel zijn welke niet of niet los te krijgen is. bijgaand een aantal voorbeelden hoe onze leden elkaar helpen om zichzelf te voorzien van onderdelen voor bewegende modellen en diorama's.       

 

              

 

Ondertussen zijn er ook veel verschillende soorten en maten 3D printers op de markt. Voor zowel professioneel gebruik, als thuis gebruik zijn er ook diverse print methodes. Er zijn professionele poeder printers, maar ook vloeistof en filament printers. Dan zullen er nog veel meer zijn maar de vloeistof en filament zijn meer voor thuis gebruik. De afgebroken ophanging van onderstaande racewagen is gemaakt met een filament printer, maar deze is niet fijn genoeg om de ketting spanners te maken die ladingen moet vast sjorren op b.v. vrachtwagen of trein in schaal van spoor H0 en spoor N afmetingen.

Beide technieken hebben natuurlijk ook voor en nadelen. Zo is de vloeistof printer bewerkelijk met afspoelen en harden van het materiaal en moeten de overbodige smelt draden bij de filament printer worden afgeknipt en weggeschuurd.

 

 

 

Radiografisch bestuurbare modellen zijn er in alle soorten en maten. De modellen die het meest voorkomen zijn waarschijnlijk de auto modellen. Hiervoor is ook maar een 2-kanaals besturing nodig en men kan bijna overal rijden. De kleinere boten misschien ook, maar dan moet je wel de mogelijkheid hebben om bij een geschikt water te komen.

 

                                     

een race auto met brandstof motor                                               een snelle boot met 2 motoren, electrisch aangedreven

 

Er zijn elektrisch aangedreven modellen of ook met heuse brandstof, maar wat denk je van een door de wind voortbewogen radiografisch bestuurbare zeilboot! Dan heb je nooit meer een lege tank of batterij..

Iets moeilijker te besturen zijn de vliegende modellen. Hierin is er de keuze tussen vliegtuig en helikopter, maar tegenwoordig zijn er ook veel soorten en maten drones te koop.   Vaak heb je dan al een 4 kanaals  afstandsbediening of meer nodig, maar bij alle vliegende modellen geldt dat er een extra moeilijkheids graad aanwezig is doordat het uit de lucht vallen altijd aanwezig is. 

 

                                     

 

 

En wat doe je dan als je schade hebt? Repareren!

 

         

 

Er zijn hobbyisten die het repareren van modellen het leukst vinden. Dat het model dan weer goed rijdt of vliegt is mooi meegenomen.  Tegenwoordig zijn er veel RTF modellen wat staat voor Ready To Fly. (Klaar Om Te Vliegen)  Dit zijn modellen die zover afgewerkt zijn dat het monteren van accu en motor bijna genoeg is om meteen te gaan rijden of vliegen. Eigenlijk moet er een A van Almost (Bijna) voor staan, want er is vaak nog iets te monteren of af te stellen.

In eerdere tijden moest het model altijd van losse planken of onderdelen in elkaar gelijmd of geschroefd worden, voordat het klaar was om van afstand bestuurd te kunnen worden. Deze bouwdozen bestaan nu nog steeds, maar men kan nu in ieder geval kiezen voor een vrijwel kant-en-klaar model.

 

 

    

 

Bij ons op de club zijn er mensen met op afstand bestuurde auto's, boten, vrachtwagens, vliegtuigen, helikopters en? Dat is bijna het gehele spectrum, maar in elke categorie is er nog een onderscheid te maken in maat, type en uitvoering. Bijvoorbeeld voertuigen voor op de weg of machines die zich fijner in het zand voelen. Daarnaast zijn er ook ontelbare mogelijkheden om een op afstand bestuurd voertuig naar alle fantasie ook kranen, lichten, geluids signalen, valluiken enzovoort op aan te brengen die ook op afstand bediend kunnen worden.

 

 

                            

 

                                

 

                                Een kleine drone met verlichting en camera